Bất cứ ai đến thăm nhà nghệ nhân Tô Thanh Sơn đều có thể thấy câu chữ trên tấm biển treo trên tường: “… Mỗi khía cạnh, mỗi bước đi đều thể hiện được tâm hồn và tình người trong sản phẩm gốm. Chúng tôi mong muốn khi mọi người đến đây, họ sẽ cảm thấy như lạc vào quá khứ và được đón nhận ở một ngôi nhà yêu thương.. “
1. Nghệ nhân Bát Tràng nổi tiếng – Tô Thanh Sơn
Tô Thanh Sơn là một trong những nghệ nhân ưu tú của làng gốm sứ Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội. Ông được xem là người có khả năng đưa cả vũ trụ vào trong một chiếc chén sứ nhỏ.
Nghệ nhân Tô Thanh Sơn là một trong tứ nghệ nhân Bát Tràng bao gồm “Độ – Thắng – Lợi – Sơn”. Ông được biết đến với nghệ thuật phủ men chồng màu độc đáo và là người sáng lập bảo tàng tư nhân Hồn Đất Việt.
Ông đã cho ra đời nhiều sản phẩm gốm Bát Tràng được yêu thích như bộ đồ thờ cúng, chén, bát đũa,… bằng gốm Bát Tràng. Ông cũng có phòng trưng bày riêng để giới thiệu các tác phẩm chum, vại, lư hương, tượng phật,…
Ngoài ra, ông cũng được biết đến khi được đặt riêng ở khu Thái Miếu – Lam Kinh – Thanh Hoá và phục chế các sản phẩm gốm men rạn bị thất truyền từ thế kỉ XIX. Sự đam mê nghề của ông đã được nhà nước tôn vinh và trao tặng danh hiệu nghệ nhân tiêu biểu của làng gốm Bát Tràng.
2. Tiếp tục truyền thống
Một người nghệ nhân gốm chia sẻ rằng để sản phẩm gốm sứ bát tràng của mình được yêu thích, phải thổi hồn vào đó. Người này đã trở thành một tấm gương cho các thế hệ trẻ học nghề và tiếp tục truyền thống làm gốm.
Những năm đầu thập niên 90, Tô Thanh Sơn – người thợ gốm trẻ quyết tâm học nghề và thu thập kinh nghiệm từ các bậc tiền bối trong làng nghề. Anh học cách tạo dáng, làm men, làm màu và các kỹ thuật hoả biến từ lửa trong lò nung.
Tuy nhiên, anh đã phải vượt qua vô số khó khăn và trắc trở khi tự lập nghiệp chỉ với hai bàn tay và đất quê hương. Anh đã từng bị quật ngã bởi một hợp đồng làm ăn, khi công ty gia đình bị đối tác chiếm dụng vốn lớn.
3. Khám phá tương lai từ gốm truyền thống
Trong những khó khăn, nghệ nhân Tô Thanh Sơn đã tìm về đam mê của mình – nghề làm gốm truyền thống. Với sự kết hợp giữa hoạ tiết cổ truyền và men phủ mới, ông đã tạo ra những sản phẩm gốm sứ độc đáo mang phong cách riêng, đối đầu với hàng nhập ngoại. Đây là cuộc phiêu lưu để khôi phục lại nghề gốm truyền thống của tổ tiên, đồng thời đi tìm kiếm sự sáng tạo cho tương lai.
4. Thành tựu tiêu biểu của nghệ nhân Tô Thanh Sơn trong việc phục chế gốm cổ.
Nghệ nhân Tô Thanh Sơn đã tạo ra một tác phẩm gốm đặc biệt với hình ảnh vua Lý Công Uẩn đọc Chiếu dời đô về Thăng Long. Tác phẩm này được chạm khắc trên bức phù điêu tròn và được phục chế đúng với men gốm cổ của thời Hậu Lê cùng với hoạ tiết đắp nổi độc đáo của nó. Kích thước của tác phẩm cao 1,65m và đường kính 1m, là một tác phẩm gốm tạo hình đậm chất truyền thống Việt Nam lớn nhất từ trước đến giờ.
Các sản phẩm của Nghệ nhân Tô Thanh Sơn đã được xếp vào hàng gốm đặc biệt ở khu Thái Miếu – Lam Kinh (Thanh Hoá), nơi được coi là tâm điểm của nghệ thuật gốm Việt Nam. Tác phẩm này không chỉ đại diện cho sự sáng tạo và tài năng của ông mà còn là một cách để tôn vinh và giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của đất nước.
5. Cách nhận biết sản phẩm chính hãng của nghệ nhân Tô Thanh Sơn mà chỉ người trong nghề mới biết
Sản phẩm của nghệ nhân Tô Thanh Sơn luôn có logo được in trên mỗi sản phẩm ấm chén bát tràng cao cấp, trong đó có hình ảnh giống chuồng chuồng hoặc mã QR code dán dưới sản phẩm để xác minh tính chính hãng của nghệ nhân.
Nghệ nhân Tô Thanh Sơn nổi tiếng với việc sưu tầm, nghiên cứu và phục hồi loại gốm men rạn thất truyền từ thế kỷ 19. Với thương hiệu gốm sứ độc đáo này, các sản phẩm của ông được nhiều người tiêu dùng biết đến và tìm kiếm. Nhiều gian hàng tại chợ gốm sứ HCM cũng đã đặt hàng mang thương hiệu Tô Thanh Sơn để bán.
